ملاک های تشخیصی برای اختلال بیش فعالی / کمبود توجه DSM-IV

ملاک های تشخیصی برای اختلال بیش فعالی / کمبود توجه DSM-IV

---------------------------------------------------------------------

A - وجود ( 1 ) یا ( 2 )

1-     بی توجهی : شش تا  ( یا بیشتر ) از علائم بی توجهی  زیر حداقل به مدت شش ماه به درجاتی که غیر انطباقی و ناهماهنگ با سطح رشدی است دوام داشته است :

a)     غالباً از توجه کافی به جزئیات در می ما ند یا سایر فعالیتها اشتباهات ناشی از بی دقتی مرتکب     می شود .

b (غالباً از حفظ توجه بر روی تکالیف یا فعالیتهای مربوط به بازی ها ناتوان است .

c (غالباً به نظر می رسد وقتی مستقیماً با او صحبت می شود گوش نمی دهد .

(dغالباً دستورالعمل ها را کامل اجرا نمی کند ،کار درسی ، وظایف و تکالیف محیط کار را تکمیل نمی کند ( نه به دلیل رفتار مقابله ای یا نفهمیدن دستورات )

(e غالباً در سازماندهی تکالیف و فعالیت ها ناتوان است .

(f از تکالیفی که نیازمند فعالیت ذهنی مستمر است اجتناب می کند ، نفرت دارد ، یا در اقدام به آن مردد است ( مثل کاردرسی در مدرسه یا تکالیف خانگی )

(g غالباً اشیاء لازم برای انجام تکالیف و فعالیتها را گم می کند ( مثل تکالیف درسی ، مداد ، کتاب یا وسائل آموزشی ).

(h محرک های برونی غالباً حواسش را به آسانی پرت می کند .

(i در فعالیت های روزمره غالباً فراموشکار است .

2- بیش فعالی– تکانشگری ; شش تا ( یا بیشتر ) از علائم بیش فعالی - تکانشگری زیر حداقل به مدت شش ماه به درجاتی که غیر انطباقی و ناهماهنگ با سطح رشدی است دوام داشته است :

پیش فعالی

(a غالباً دستها و پاهایش بیقرار است و روی صندلی وول می خورد.

(b غالباً در کلاس یا جاهای دیگری که انتظار می رود شخص نسشته باقی بماند صندلی خود راترک می کند .

(c در جاهائی که مناسبتی ندارد می رود یا از در و دیوار بالا می رود ( در نوجوانان و بزرگسالان ممکن است محدود به احساس ذهنی بیقراری باشد ) .

(d غالباً در اشتغال بی سر و صدا به فالیتهای تفریحی و بازی ناتوان است .

(e غالباً در حال حرکت است و به نظر می رسد ( "موتوری به حرکتش وا می دارد " )

(f غالباً زیاد حرف می زند .

تکانشگری

(g غالباً قبل از اینکه سؤال تمام شود جوابهایی می پراند .

(h غالباً در انتظار کشیدن برای نوبت ناتوان است .

(i غالباً حرف دیگران را قطع کرده یا مداخله می کند ( مثلاً خود را در مکالمات یا بازیها داخل می کند .

B -برخی علائم بیش فعالانه ، تکانشی یا بی توجهی منجر به اختلال ، قبل از هفت سالگی وجود دارد .

C- تخریب کم و بیش ناشی از علائم در دو یا چند زمینه [ مثل مدرسه ( یا کار ) و خانه ] وجود دارد .

D- باید قرائن آشکار تخریب قابل توجه بالینی در عملکرد اجتماعی ، شغلی یا تحصیلی وجود داشته باشد .

E- علائم منحصراً در جریان اختلال نافذ  مربوط به رشد ، اسکیزوفرنی ، یا اختلات پسکوتیک دیگر روی نداده و اختلال روانی دیگری ( مثل اختلال خلقی ، اختلال اضطرابی ، اختلال تجزیه ای ، یا اختلال شخصیت ) توضیح بهتری برای آن نیست . برحسب نوع کد گذاری نمائید :

اختلال بیش فعالی / کمبود توجه ، نوع مرکب : : اگر در 6 ماه گذشته هم ملاک  A1  وهم   A2 وجود نداشته است .

اختلال بیش فعالی / کمبود توجه ، عمدتاً نوع بی توجه : اگر در 6 ماه گذشته ملاک A1  وجود داشته و اما A2  وجود نداشته است .

یاد آوری کد گذاری : برای افرادی ( به خصوص نوجوانان و بزرگسالان ) که علائم آنها فعلاً شامل ملاکهای کامل نمی گردد عبارت " بهبود موقت نسبی " باید ذکر شود .

توران خیراللهی  : سر گروه آموزشی کودکان استثنایی

کتاب : خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری – روانپزشکی بالینی - جلد سوم

تالیف : هارولد کاپلان ، بنیامین سادوک و جک گرب

ترجمه : دکتر نصرت ا ... پور افکاری